ప్రతి మంచి పనిలోనూ చెడ్డను వెతికే కలియుగం, ప్రతి చెడ్డ పనిలోనూ 90 శాతం మంచి వుందని వాదించే కలికాలం. ఈ యుగంలో మంచి చేసినా బూతులు తిట్టేవారికి కొదవేం లేదు. వారు మంచి చేయరు, చేసేవారిని చేయనీయరు. ఇక అసలు విషయానికి వస్తే... ప్రస్తుతం ఉచిత పథకాల ప్రవాహంలో దేశంలోని ఎన్నో పార్టీలు పోటీపడుతున్నాయి. దేశంలోని పార్టీల సంగతి పక్కనబెడితే, తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఉచిత పథకాలను ప్రకటించి వాటిని అమలు చేస్తున్నాయి ఇక్కడి ప్రభుత్వాలు. చెప్పినవి చెప్పినట్లు 100 శాతం నెరవేర్చాలంటే... వెనుకటికి ఓ కవి చెప్పినట్లు కొండలైనా కరిగిపోవు కూర్చుని తింటే... అలా కూర్చోబెట్టి ప్రజలకు ఉచితంగా ఇస్తూ పోతే రాష్ట్రంలోని వచ్చే రాబడి మంచుముక్కలా కరిగిపోయి అప్పులుకుప్పగా మారుతుంది.
ఇస్తానన్నవి ఇవ్వడం లేదంటూ కొంతమంది వ్యక్తులు రోడ్లపైకి వచ్చి నానా యాగీ చేయడం ఈమధ్య కనిపిస్తోంది. వాస్తవానికి చెప్పినవి చెప్పినట్లు చేయలేని చేతకానితనం ప్రతి ఇంట్లోనూ ప్రతి యజమాని ఒంట్లోనూ వుంటుంది. ఐతే ప్రభుత్వాలు ఇస్తానన్నవి ఇవ్వడం లేదని అర్హతలేని... అదే ఏమీలేని విస్తరాకు యెగిరెగిరి పడుతుంది వంటి వ్యక్తులే గోల చేయడం చూస్తుంటాం. ఉచిత పథకాలు అనేవి దారిద్ర్యరేఖకు దిగువన వున్న కుటుంబాలను ఉద్దేశించినవే. ఐతే గతంలో ఎంతోమంది తమకు అంగవైకల్యం లేకపోయినా తాము వైకల్యంతో బాధపడుతున్నట్లు వైద్యుల ద్వారా సర్టిఫికేట్లు తీసుకుని లబ్ది పొందారు. మరి వాళ్లలా తీసుకుంటూ వుంటే వారివద్దకు వెళ్లి నగదు ఇచ్చేవారు కళ్లు మూసుకుని ఇచ్చారా... లేదంటే వాళ్లకీవీళ్లకీ మధ్య ఒప్పందం కుదిరిందా.... ఇలా చెప్పుకుంటే పోతే ఉచిత పథకాలలో ఎన్నో లొసుగులు.
ఈ నేపధ్యంలో అసలు భారతదేశంలో ప్రజలకు ఉచిత పథకాలు (Free Schemes) అవసరమా లేదా అనే విషయంపై విస్తృతంగా చర్చ జరుగుతోంది. దీని గురించి వివిధ అభిప్రాయాలు ఉన్నాయి. ఉచిత పథకాలు అవసరమని వాదించేవారు ఈ క్రింది అంశాలను ప్రధానంగా ప్రస్తావిస్తారు.
సమానత్వం, సామాజిక న్యాయం: సమాజంలో ఆర్థికంగా బలహీన వర్గాలు, నిరుపేదలు ఉంటారు. వారికి విద్య, వైద్యం, ఆహారం వంటి కనీస అవసరాలను అందించడానికి ఉచిత పథకాలు సహాయపడతాయి. ఇది పేదరికాన్ని తగ్గించడానికి, సమానత్వాన్ని పెంచడానికి తోడ్పడుతుంది.
మానవ అభివృద్ధి: విద్య, ఆరోగ్యం వంటి రంగాల్లో ఉచిత సేవలు అందించడం వల్ల మానవ వనరుల అభివృద్ధి జరుగుతుంది. ఉదాహరణకు, ఉచిత విద్య పేద విద్యార్థులు కూడా చదువుకునేలా చేస్తుంది, తద్వారా వారు మెరుగైన భవిష్యత్తును పొందడానికి అవకాశం ఉంటుంది.
ఆర్థికాభివృద్ధికి ప్రేరణ: కొన్ని సందర్భాల్లో, ప్రజలకు నగదు బదిలీ లేదా వస్తు రూపంలో సహాయం అందించడం వల్ల వారి కొనుగోలు శక్తి పెరుగుతుంది. ఇది మార్కెట్లో డిమాండ్ను పెంచి, ఆర్థిక వ్యవస్థను ఉత్తేజపరుస్తుంది.
సంక్షోభ సమయంలో ఆసరా: ప్రకృతి విపత్తులు, ఆర్థిక మాంద్యం లేదా మహమ్మారి వంటి సంక్షోభ సమయాల్లో పేద ప్రజలకు, రోజువారీ కూలీలకు ఉచిత పథకాలు ఒక పెద్ద ఆసరాగా నిలుస్తాయి.
ఉచిత పథకాలను వ్యతిరేకించే వాదనలు (Arguments Against Free Schemes)
ఉచిత పథకాలు ఆర్థిక వ్యవస్థకు మంచివి కావని, వీటిపై కొన్ని పరిమితులు ఉండాలని వాదించేవారు ఈ క్రింది అంశాలను తెలియజేస్తారు.
ప్రభుత్వ ఖజానాపై భారం: ఉచిత పథకాలకు భారీగా నిధులు కేటాయించడం వలన ప్రభుత్వంపై, ముఖ్యంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలపై, ఆర్థిక భారం పెరుగుతుంది. దీనివల్ల అభివృద్ధి పనులకు, మౌలిక సదుపాయాల కల్పనకు నిధులు తగ్గే అవకాశం ఉంటుంది.
అప్పులు పెరగడం: ఈ పథకాలకు నిధులు సమకూర్చడానికి ప్రభుత్వాలు అప్పులు చేయాల్సి వస్తుంది. ఇది దీర్ఘకాలంలో రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవస్థకు హాని కలిగిస్తుంది.
ప్రజల శ్రమశక్తిపై ప్రభావం: కొన్ని ఉచిత పథకాలు ప్రజలను కష్టపడి పనిచేయకుండా, కేవలం ప్రభుత్వ సహాయంపై ఆధారపడేలా ప్రోత్సహిస్తాయని కొందరి అభిప్రాయం.
వనరుల దుర్వినియోగం: అర్హత లేని వారికి కూడా పథకాల ప్రయోజనం చేరడం లేదా వాటిని సరిగా ఉపయోగించుకోకపోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. అవినీతి తాండవించి వేలకోట్ల రూపాయలు దుర్వినియోగం అవుతాయి.
ఉచిత పథకాల అవసరం అనేది అవి ఏ రంగంలో అమలు చేయబడుతున్నాయి, ఎవరికి ఉద్దేశించబడ్డాయి? ఏ విధంగా అమలు చేయబడుతున్నాయి అనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. విద్య, ఆరోగ్యం, పేదరిక నిర్మూలన వంటి రంగాల్లో బలహీన వర్గాల కోసం అమలు చేసే పథకాలు సమాజానికి చాలా అవసరం. అయితే, వీటిని దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక వృద్ధికి ఆటంకం కలిగించని విధంగా, కేవలం అర్హులైన వారికి మాత్రమే చేరే విధంగా అమలు చేయడం ముఖ్యం. లేదంటే ఉచిత పథకాలు చాటున అవినీతి సామ్రాజ్యం విస్తరిస్తుంది. ఈ అవినీతి సామ్రాజ్యం మాటున కొంతమంది వ్యక్తులు వేలకోట్లకు అధిపతిలవుతారు. రాష్ట్ర ఆర్థిక వెన్నెముక విరిగి లేవలేక చతికిలపడిపోతుంది. కనుక అనవసరమైన ఉచితాలను ఎత్తివేయడమే మంచిదనే అభిప్రాయాలను నిపుణులు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. కానీ ఆ సాహసం చేసే ధైర్యం ప్రభుత్వాలకు వున్నాయా? అదే పెద్ద ప్రశ్న.
