మూలధన మార్కెట్లు ఆధునిక ఆర్థిక వ్యవస్థలో ముఖ్యమైన భాగం. శక్తివంతమైన మూలధన మార్కెట్ లేకుండా ఏ పెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థ పనిచేయదు. ప్రాథమిక స్థాయిలో, కంపెనీలు మరియు ప్రభుత్వాలు దీర్ఘకాలిక ఉత్పాదక ఉపయోగం కోసం నిధులను ఛానెల్ చేయడానికి మూలధన మార్కెట్లు సహాయపడతాయి. ఆర్థిక వృద్ధికి అనుగుణంగా, భారత స్టాక్ మార్కెట్ గత దశాబ్దంలో గణనీయమైన వృద్ధిని సాధించింది. దేశంలోని మూలధన మార్కెట్ల వృద్ధికి మద్దతు ఇవ్వడంలో వరుస ప్రభుత్వాలు కీలక పాత్ర పోషించాయి, అందువల్ల పెద్ద మరియు చిన్న పెట్టుబడిదారులు ప్రతి సంవత్సరం యూనియన్ బడ్జెట్ కోసం ఆత్రుతగా ఎదురుచూస్తున్నారు.
కోవిడ్ -19 మహమ్మారి ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడానికి ప్రభుత్వం స్పష్టమైన రోడ్‌మ్యాప్‌ను అందించాలని మార్కెట్ ఆశిస్తున్నందున కేంద్ర బడ్జెట్ 2021 ఈ మధ్యకాలంలో ఎంతో ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్న బడ్జెట్‌లలో ఒకటి. బడ్జెట్ రోజున మార్కెట్ యొక్క ప్రతిచర్య పెట్టుబడిదారులు ఆర్థిక వ్యవస్థ గురించి ప్రభుత్వ దృష్టి గురించి ఏమనుకుంటున్నారో సూచిక. బెంచిమార్కు సూచీలు కొన్ని సందర్భాల్లో క్షీణించాయి, అయితే పెట్టుబడిదారులు ఇతర రోజులలో ప్రభుత్వ చర్యలను బడ్జెట్ రోజున బెంచ్మార్క్ సూచికలలో పెరగడంతో ఉత్సాహపరిచారు. గత 10 సంవత్సరాలలో బడ్జెట్ రోజున సెన్సెక్స్ పనితీరును వివరంగా పరిశీలిద్దాం మరియు #BudgetKaMatlab ను అర్థం చేసుకోండి!
కేంద్ర బడ్జెట్ 2010
అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి ప్రణబ్ ముఖర్జీ ఫిబ్రవరి 26న బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. 2008 ప్రపంచ సంక్షోభం యొక్క ప్రభావాలు క్షీణిస్తున్నాయి మరియు ఆర్థిక మంత్రి 9% వార్షిక వృద్ధి రేటు మార్కును తొందరగా తాకడం లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ద్రవ్యోల్బణాన్ని నియంత్రించడం, గ్రామీణ మౌలిక సదుపాయాలను పెంచడం మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలో సరఫరా-డిమాండ్ అసమతుల్యతను సరిచేయడం ఈ బడ్జెట్ లక్ష్యంగా ఉంది. 2010 బడ్జెట్ రోజు స్టాక్ మార్కెట్ ఈ ప్రకటనలపై సానుకూలంగా స్పందించింది మరియు సెన్సెక్స్ 1.08% పెరిగింది. ద్రవ్య లోటు జిడిపిలో 5.5% వద్ద ఉంది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2011
ప్రణబ్ ముఖర్జీ 2011 ఫిబ్రవరి 28 న యూనియన్ బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారులకు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని 160,000 రూపాయల నుండి 180,000 రూపాయలకు పెంచారు మరియు సీనియర్ సిటిజన్లకు అర్హత వయస్సు 60 కి తగ్గించబడింది మరియు మినహాయింపు రూ. 250,000 కు పెరిగింది. ఈ కదలికలు మార్కెట్‌ను ఉత్సాహపరిచాయి మరియు సెన్సెక్స్ రోజు 0.69% స్వల్పంగా లాభపడింది. అంతకుముందు సంవత్సరంతో పోలిస్తే 4.6% తక్కువ ఆర్థిక లోటు కూడా సానుకూల భావాలకు దోహదపడింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2012
2012 లో ప్రణబ్ ముఖర్జీ తన చివరి యూనియన్ బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారులకు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని పెంచుతున్నట్లు ఆర్థిక మంత్రి ప్రకటించారు. మినహాయింపు పరిమితిని రూ. 200,000 కు పెంచారు మరియు ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్లను హేతుబద్ధీకరించారు. భారతీయ స్టాక్ మార్కెట్ ప్రకటనల పట్ల ఆసక్తి చూపలేదు మరియు సెన్సెక్స్ బెంచిమార్క్ 1.19% క్షీణించింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2013
పి చిదంబరం ఫిబ్రవరి 28 న కేంద్ర బడ్జెట్ 2013ను సమర్పించారు. ధనవంతులు మరియు సంస్థలపై పన్నుల పెంపు బడ్జెట్‌లో ప్రతిపాదించబడింది. 1 కోట్లకు పైగా వార్షిక ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తుల కోసం 10% సర్‌చార్జిని ప్రతిపాదించారు. అదేవిధంగా, వార్షిక ఆదాయం రూ .10 కోట్లకు పైగా ఉన్న సంస్థలపై 10% సర్‌చార్జి విధించారు. మార్కెట్ ప్రతికూలంగా స్పందించింది మరియు సెన్సెక్స్ రోజు 1.52% పడిపోయింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2014
2014 లో కొత్త ప్రభుత్వం ఎన్నుకోబడింది మరియు జూలై 10 న కేంద్ర బడ్జెట్‌ను ఆర్థిక మంత్రి అరుణ్ జైట్లీ సమర్పించారు. మంత్రి వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారులకు పెట్టుబడి మరియు మినహాయింపు పరిమితిని పెంచగా, పునరాలోచన పన్నులపై చట్టాన్ని అలాగే ఉంచారు. బడ్జెట్ రోజున భారత స్టాక్ మార్కెట్ స్వల్పంగా అమ్ముడైంది మరియు సెన్సెక్స్ 0.28% క్షీణించింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2015
ఆర్థిక మంత్రి అరుణ్ జైట్లీ ఫిబ్రవరి 28 న కేంద్ర బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. 2015-16లో ఆర్థిక లోటును 3.9 శాతానికి పరిమితం చేయాలని ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. ఆర్థిక క్రమశిక్షణకు నిబద్ధతతో పాటు పెట్టుబడులను పెంచడానికి బడ్జెట్ ప్రయత్నించింది. మార్కెట్ అనుకూలంగా స్పందించింది మరియు సెన్సెక్స్ 0.48% అధికంగా ముగిసింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2016
ఐదేళ్లలో రైతు ఆదాయాన్ని రెట్టింపు చేయడం వంటి పెద్ద ప్రకటనలతో ఆర్థిక మంత్రి ఫిబ్రవరి 29 న బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. లోటులో 3.5% ఆర్థిక లోటు లక్ష్యానికి మంత్రి అతుక్కుపోయారు. మార్కెట్‌ను ఉత్తేజపరచడంలో బడ్జెట్ విఫలమైంది మరియు బడ్జెట్ రోజున సెన్సెక్స్ 0.66% పడిపోయింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2017
2017 లో ప్రభుత్వం బడ్జెట్ ప్రెజెంటేషన్‌ను ఫిబ్రవరి 1 కి మార్చింది. రైతులు, యువత మరియు నిరుపేద వర్గాల కోసం ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. ఆర్థిక బాధ్యతకు ప్రభుత్వం కట్టుబడి ఉంది మరియు 3% ఆర్థిక లోటు ప్రతిపాదించబడింది. ఈ ప్రకటనలను మార్కెట్లు సానుకూలంగా స్వీకరించాయి మరియు సెన్సెక్స్ రోజు 1.76% పెరిగింది, ఇది 2010 నుండి బడ్జెట్ రోజున అత్యధిక లాభం.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2018
అరుణ్ జైట్లీ తన చివరి బడ్జెట్‌ను 2018లో సమర్పించారు. ఈ బడ్జెట్‌లో ఎంఎస్‌ఎంఇలు, ఉపాధి కల్పన, మౌలిక సదుపాయాల కోసం ప్రధాన ప్రతిపాదనలు ఉన్నాయి. జిడిపిలో 3.3% వద్ద ఆర్థిక లోటును ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ రోజు సెన్సెక్స్ 0.16% స్వల్పంగా పడిపోయింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2019
జూలై 5న కొత్త ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ కేంద్ర బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. మధ్యంతర బడ్జెట్‌లో యాక్టింగ్ ఆర్థిక మంత్రి పియూష్ గోయల్ చేసిన కొన్ని ప్రధాన ప్రకటనలను ఆమె మార్చలేదు. 30-షేర్ల సెన్సెక్స్ 0.99% క్షీణించింది. ఫిబ్రవరి 1న సంవత్సరం ముందు సమర్పించిన మధ్యంతర బడ్జెట్ రోజున, సెన్సెక్స్ 0.59% పెరిగింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2020
ఆర్థిక మంత్రి ఫిబ్రవరి 1న కేంద్ర బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు. మందగించిన ఆర్థిక వ్యవస్థ మధ్య మార్కెట్లు బడ్జెట్ నుండి అధిక అంచనాలను కలిగి ఉన్నాయి. అయితే, ఈ ప్రతిపాదనలు పెట్టుబడిదారులను నిరాశపరిచాయి. మార్కెట్లో భారీ అమ్మకాలు జరిగాయి మరియు సెన్సెక్స్ ఈ రోజు 2.43% పడిపోయింది, గత 11 సంవత్సరాలలో బడ్జెట్ రోజున అత్యధిక క్షీణతను నమోదు చేసింది.
ముగింపు
బడ్జెట్ రోజున భారత స్టాక్ మార్కెట్ పెద్ద అమ్మకాలతో పాటు కొనుగోలు చర్యలను చూసింది. బడ్జెట్ రోజున మార్కెట్ యొక్క ప్రతిచర్య ఎక్కువగా బడ్జెట్ పూర్వ అంచనాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. 2020లో మహమ్మారి ఆర్థిక వ్యవస్థను కదిలించడంతో, మార్కెట్ 2021లో ప్రభుత్వం నుండి పెట్టుబడి పెంపును ఆశిస్తోంది.
- మిస్టర్ జ్యోతి రాయ్ - డివిపి- ఈక్విటీ స్ట్రాటజిస్ట్, ఏంజెల్ బ్రోకింగ్ లిమిటెడ్
