న్యూఢిల్లీ: భారతదేశంలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న అక్రమ ఆన్‌లైన్ గేమింగ్ రంగాన్ని నాశనం చేసే యంత్రాంగ పర్యావరణ వ్యవస్థ విధానంలో, మెటా, గూగుల్ వంటి పెద్ద సాంకేతిక సంస్థలు ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాల్సిన అవసరం ఉందని డిజిటల్ ఇండియా ఫౌండేషన్ ఈరోజు విడుదల చేసిన నివేదిక తెలిపింది. ఈ ఫౌండేషన్ డిజిటల్ చేరిక, అభివృద్ధిని ప్రోత్సహించే లాభాపేక్షలేని మేధోమధన సంస్థ. ‘ఇల్లీగల్ గ్యాంబ్లింగ్ మరియు బెట్టింగ్ మార్కెట్ ఇన్ ఇండియా: ది స్కేల్ అండ్ ఎనేబుల్స్’ అనే నివేదిక డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫామ్ విధానాలను విశ్లేషించింది, చెల్లింపు ప్రకటనలకు కఠినమైన నిబంధనలు ఉన్నప్పటికీ, అమలు అస్థిరంగా ఉందని కనుగొంది.
భారతదేశంలోని అక్రమ జూదం, బెట్టింగ్ పర్యావరణ వ్యవస్థ డిజిటల్ ప్రకటనలు, సోషల్ మీడియా, మెసేజింగ్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు, క్రిప్టోకరెన్సీ వంటి చెల్లింపు సాంకేతికతలు మొదలైన అధునాతన యంత్రాంగాల నెట్‌వర్క్ ద్వారా పనిచేస్తుంది. ఈ అక్రమ రంగం సంవత్సరానికి USD 100 బిలియన్లను మించిపోయింది. సంవత్సరానికి 30% రేటుతో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది, పెరుగుతున్న డిజిటల్ స్వీకరణ, సాంకేతిక పురోగతి, నియంత్రణ అనిశ్చితి కారణంగా ఇది నడుస్తుంది.
నివేదిక ప్రకారం, భారతదేశంలో అక్రమ జూదం, బెట్టింగ్ స్థాయి ఆశ్చర్యకరంగా ఉంది, పరిమ్యాచ్, స్టేక్, 1xBet, బ్యాటరీ బెట్ అనే నాలుగు విశ్లేషించబడిన ప్లాట్‌ఫారమ్‌లలో కేవలం మూడు నెలల్లో(అక్టోబర్ నుండి డిసెంబర్, 2024) 1.6 బిలియన్ సందర్శనలు నమోదయ్యాయి. నాలుగు ప్లాట్‌ఫారమ్‌లకు ట్రాఫిక్ మూలాల విశ్లేషణలో సోషల్ మీడియా 3 నెలల్లో 42.8 మిలియన్ల సందర్శనలను నడిపించిందని చూపించింది. ఈ ట్రాఫిక్ ఫేస్‌బుక్ ప్రకటన నెట్‌వర్క్, ప్రమోట్ చేయబడిన కంటెంట్, ఇన్ఫ్లుయెన్సర్ మార్కెటింగ్, సోషల్ మీడియా ఎంగేజ్‌మెంట్ ప్రచారాల వంటి ప్రత్యక్ష చెల్లింపు ప్రకటనల నుండి వస్తుంది.
సమస్య యొక్క తీవ్రతను దృష్టిలో ఉంచుకుని, కఠినమైన సమ్మతి అవసరాలను అమలు చేస్తూ, గూగుల్, మెటా వంటి అక్రమ మార్కెట్ యొక్క అన్ని కీలక సహాయకులకు బాధ్యతను అప్పగించడంతో సహా సమగ్ర వ్యూహాన్ని ఉపయోగించాల్సిన అవసరం ఉందని నివేదిక సిఫార్సు చేస్తుంది. చట్టవిరుద్ధమైన ఆన్‌లైన్ బెట్టింగ్, జూదంను సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడానికి, అమలు చర్యలు వివిక్త వెబ్‌సైట్ బ్లాకింగ్‌కు మించి సమగ్ర పర్యావరణ వ్యవస్థ ఆధారిత విధానాన్ని అవలంబించాలి.
డిజిటల్ ఇండియా ఫౌండేషన్ హెడ్- సహ వ్యవస్థాపకుడు డాక్టర్ అరవింద్ గుప్తా మాట్లాడుతూ, “అక్రమ బెట్టింగ్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు పుట్టగొడుగుల్లా పుట్టుకొస్తుండటంతో పాటుగా పెరగడం వల్ల ఈ సైట్‌లను సందర్శించే భారతీయ వినియోగదారులు తరచుగా చట్టవిరుద్ధమైన ప్లాట్‌ఫారమ్‌లతో నిమగ్నమై ఉన్నారనే వాస్తవాన్ని చూసి సుఖంగా, సున్నితంగా ఉండే వాతావరణాన్ని సృష్టించారు. ఈ సంబంధిత సమస్యను సమర్థవంతంగా పరిష్కరించడానికి, ఈ చట్టవిరుద్ధ వెబ్‌సైట్‌లను నిరోధించడం వంటి స్వతంత్ర చర్యలపై మాత్రమే ఆధారపడటం సరిపోదు. బదులుగా, మరింత సమగ్రమైన వ్యూహం అవసరం-అక్రమ బెట్టింగ్, జూదం కార్యకలాపాలను ప్రారంభించే మొత్తం పర్యావరణ వ్యవస్థను లక్ష్యంగా చేసుకునేది. ప్రకటనలు, చెల్లింపు ఆపరేటర్లు, ఈ ప్లాట్‌ఫామ్‌లకు మద్దతు ఇచ్చే సాఫ్ట్‌వేర్ ప్రొవైడర్ల ద్వారా జరిగే వినియోగదారు సముపార్జనను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం ఇందులో ఉంటుంది” అని అన్నారు.
భారత ప్రభుత్వం వెబ్‌సైట్ బ్లాకింగ్, అధికారిక సలహాల ద్వారా ఈ కార్యకలాపాలను అరికట్టడానికి ప్రయత్నించింది, కానీ ఈ చర్యలు ఒంటరిగా పరిమిత ప్రభావాన్ని చూపాయి, ఎందుకంటే చట్టవిరుద్ధమైన ఆపరేటర్లు శిక్షార్హత లేకుండా పనిచేస్తూ, నిరంతరం అమలు నుండి తప్పించుకోవడానికి అనుగుణంగా ఉంటారు. అందువల్ల, MIB, I4C, DGGI, వినియోగదారుల వ్యవహారాల విభాగం, MeitY వంటి భారత ప్రభుత్వ విభాగాలు కలిసి లేదా విడిగా సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు, సెర్చ్ ఇంజన్లు, ప్రకటన నెట్‌వర్క్‌లతో సహా డిజిటల్ ప్రకటనల మధ్యవర్తులతో సహకారం లేదా అక్రమ బెట్టింగ్, జూదం సంబంధిత ప్రకటనలను ముందస్తుగా పర్యవేక్షించడానికి, ఫ్లాగ్ చేయడానికి, తొలగించడానికి ఏర్పాట్లను ఏర్పాటు చేసుకోవాలి.
భారతదేశంలో చేపట్టగల నిర్దిష్ట చర్యలు ఏమిటంటే, ప్రత్యక్ష చెల్లింపు ప్రకటనలను నిషేధించడానికి ప్రకటన విధానాలను కఠినంగా అమలు చేయడం, అక్రమ బెట్టింగ్ మార్కెట్‌లకు సంబంధించిన వినియోగదారు-ఉత్పత్తి కంటెంట్‌ను ఫ్లాగ్ చేయడానికి లేదా తొలగించడానికి మెరుగైన కంటెంట్ మోడరేషన్ మరియు అక్రమ ఆపరేటర్లను ప్రోత్సహించే ప్రభావశీలులను వెంటనే సస్పెండ్ చేయడం. మళ్ళీ, ఆటగాళ్లకు సురక్షితమైన బ్రౌజింగ్ ఎంపికలను అందించడానికి సెర్చ్ ఇంజన్లలో శోధన ఫలితాలను తగ్గించాల్సిన అవసరం ఉంది.
అంతర్జాతీయంగా, నియంత్రణ సంస్థలు కంటెంట్‌ను పర్యవేక్షించడానికి డిజిటల్ ప్రకటన, సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లతో చురుకుగా సహకరిస్తాయని, వినియోగదారు-ఉత్పత్తి కంటెంట్‌తో సహా చట్టవిరుద్ధమైన జూదం మరియు బెట్టింగ్ మెటీరియల్‌ను గుర్తించడానికి, ఫ్లాగ్ చేయడానికి యంత్రాంగాలను కలిగి ఉన్నాయని నివేదిక హైలైట్ చేసింది.2018లో EU నిర్వహించిన తులనాత్మక అధ్యయనంలో 24 జాతీయ నియంత్రణ సంస్థలలో 19 సోషల్ మీడియా కంపెనీలతో ఏదో ఒక రకమైన సహకారాన్ని ఏర్పరచుకున్నాయని తేలింది. చట్టవిరుద్ధమైన జూదం ప్రకటనలను తొలగించడానికి పనిచేస్తున్న మెటా, X మరియు గూగుల్ వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌లతో నిమగ్నమైన నియంత్రణ సంస్థలు, ప్రభావితం చేసేవారిపై చర్యలు తీసుకున్నాయి లేదా శోధన ఫలితాల్లో అక్రమ జూదం సైట్‌ల ర్యాంకింగ్‌ను తగ్గించాయి.
చట్టవిరుద్ధమైన ఇంటర్నెట్ జూదం అమలు చట్టం (‘UIGEA’) ద్వారా చట్టబద్ధమైన చెల్లింపు నిరోధించడానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఒక కీలక ఉదాహరణను అందిస్తుంది. వ్యక్తిగత వినియోగదారులను లక్ష్యంగా చేసుకునే బదులు, UIGEA ఆర్థిక సంస్థలు మరియు చెల్లింపు ప్రాసెసర్‌లపై దృష్టి పెడుతుంది, అక్రమ ఇంటర్నెట్ జూదం కార్యకలాపాలకు నిధులు సమకూర్చే లావాదేవీలను నిరోధించాలని వారిని కోరుతుంది.
భారతీయ పర్యావరణ వ్యవస్థలో, ఈ అక్రమ బెట్టింగ్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌ల యొక్క కార్యనిర్వహణ విధానాన్ని విశ్లేషించే ప్రభుత్వ పత్రాల సమీక్ష, వారి కార్యకలాపాలలో వినియోగదారులను ఆకర్షించడం, నిలుపుకోవడం అనే ప్రాథమిక లక్ష్యం ఉందని వెల్లడిస్తుంది, ఇది ప్రధానంగా విస్తృతమైన, దూకుడు మరియు తరచుగా అతిశయోక్తి ప్రకటనల ప్రచారాల ద్వారా సాధించబడుతుంది. 2024-25కి ASCI యొక్క అర్ధ-వార్షిక నివేదిక ప్రకారం, అక్రమ బెట్టింగ్, జూదం ప్రకటనలు డిజిటల్ మీడియాలో కొత్త ఫార్మాట్‌లలో వ్యాపించాయి.
ఫిబ్రవరి 2021 నుండి డిసెంబర్ 2024 వరకు గూగుల్ శోధన ట్రెండ్‌లు దఫాబేట్, 1xబెట్, పరీమ్యాచ్, 4rabet, Khelo24Bet కోసం శోధనలలో గణనీయమైన పెరుగుదలను వెల్లడించాయి, 2021, 2022, 2023, మరియు 2024లో ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ సీజన్లలో(మార్చి - ఏప్రిల్) గణనీయమైన పెరుగుదల కనిపించింది. శోధనతో పాటు, అక్రమ ఆపరేటర్లు “ఉత్తమ IPL బెట్టింగ్ సైట్”, “KYC లేని ఆన్‌లైన్ క్యాసినో” వంటి శోధనలకు అధిక ర్యాంక్ ఇవ్వడానికి దూకుడు SEO వ్యూహాలను ఉపయోగిస్తారు, ఇది దృశ్యమానత, వినియోగదారు ఆకర్షణను పెంచుతుంది. సంబంధిత కంటెంట్ కోసం శోధిస్తున్నప్పుడు అనుకోకుండా వాటిపై పొరపాటు పడే అనుమానం లేని వినియోగదారులకు కూడా ఇండెక్స్ చేయబడిన వనరులు మరియు లింక్‌లు ఈ వెబ్‌సైట్‌లను సులభంగా యాక్సెస్ చేయగలరు.
మళ్ళీ, రిఫెరల్ ట్రాఫిక్ ఈ అక్రమ జూదం సైట్‌లకు 247.5 మిలియన్ల సందర్శనలను సృష్టించింది, ప్రధానంగా వయోజన సైట్‌లు; క్రీడలకు సంబంధించిన వెబ్‌సైట్‌లు; స్ట్రీమింగ్ సేవలు; ఫైల్-షేరింగ్, హోస్టింగ్, మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లతో సహా ఇతర వాటి నుండి ఇది కనిపించింది. దీనికి మించి, అక్రమ ఆపరేటర్లు ప్రమోషన్ కోసం వాట్సాప్, టెలిగ్రామ్ వంటి కమ్యూనికేషన్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తున్నారు. లక్షలాది మంది అనుచరులు ఉన్న ఇన్ఫ్లుయెన్సర్లు జూదం ప్రకటనలను ప్రసారం చేయడానికి "ఛానెల్స్"ను ఉపయోగించుకుంటారు, ఇది సోషల్ మీడియా ఇన్ఫ్లుయెన్సర్ మార్కెటింగ్‌ను ప్రతిబింబిస్తుంది. తక్షణ మాస్ యాక్సెస్‌ను అనుమతిస్తుంది. ఈ నివేదికను వ్రాసే సమయంలో, మెటా తన ఫీడ్‌లో "జూదం" మరియు "బెట్టింగ్" అనే కీలక పదాల కింద వివిధ మీడియా ఫార్మాట్‌లలో ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, మెసెంజర్ మరియు థ్రెడ్‌లతో సహా అన్ని ప్లాట్‌ఫామ్‌లలో 1040 ప్రకటనలను హోస్ట్ చేస్తోంది. స్పాన్సర్ చేయబడిన కంటెంట్, వినియోగదారు రూపొందించిన కంటెంట్ రెండింటి ద్వారా నడిచే ట్రాఫిక్‌లో యూట్యూబ్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, వాట్సాప్ వెబ్, X, ఫేస్ బుక్, రెడ్డీట్, ఇతర ప్లాట్‌ఫామ్‌లు ఉన్నాయి.
