గత దశాబ్దం కాలంలో ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ, హోం మంత్రి అమిత్ షా కేంద్రీకృత నాయకత్వం, వ్యూహాత్మక నియంత్రణ ద్వారా భారత రాజకీయాలను పునర్విచించారు అని చెప్పవచ్చు. వారి ఆధిపత్యం దేశంలోని పెద్ద రాష్ట్రాలలో - హిందీ హార్ట్‌ల్యాండ్ నుండి ఈశాన్య ప్రాంతం వరకు విస్తరించింది. అయినప్పటికీ, దక్షిణ భారతదేశంలోని తెలుగు మాట్లాడే రాష్ట్రాలైన తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఈ రాజకీయ నమూనా తడబడుతున్నట్లు కనిపిస్తోంది.
ఇక్కడ, బిజెపి వ్యూహం సాధారణంగా పదునైనది, డేటా ఆధారితమైనదిగా చెప్పుకోవచ్చు. ఎందుకంటే, ఇక్కడ గ్రౌండ్ రియాలిటీ ఏమిటన్నది తెలియకుండా, దానితో డిస్‌కనెక్ట్ చేయబడినట్లు కనిపిస్తోంది. ఇటీవల రాష్ట్ర నాయకత్వం పునర్వ్యవస్థీకరణ, కూటమి రాజకీయాలను నిశ్శబ్దంగా అంగీకరించడం, ఇప్పుడు తెలంగాణలో బిజెపి ఏకైక ఎమ్మెల్యే టి. రాజా సింగ్ రాజీనామా చేయడం వంటివి రాష్ట్ర భాజపాలో కాస్తంత అనిశ్చితిని చూపిస్తున్నాయి. స్థానిక ఆకాంక్షలు, దాని స్వంత క్యాడర్‌తో పార్టీ మరింతగా సమకాలీకరణ చెందాల్సి వుండగా అది కాస్త కోల్పోతోంది.
తెలంగాణ: ఉద్యమ ఆధారిత రాజకీయాలతో సంబంధం కోల్పోవడం
తెలంగాణ రాజకీయ గుర్తింపు తెలంగాణ ఉద్యమంతో పాతుకుపోయింది. 2014లో రాష్ట్ర ఏర్పాటు సాంస్కృతిక, ప్రాంతీయ స్వయంప్రతిపత్తి, అట్టడుగు వర్గాల అభ్యున్నతి లక్ష్యంగా కేంద్రీకృతమైన సుదీర్ఘమైన మరియు భావోద్వేగభరితమైన పోరాటం ఫలితంగా జరిగింది. ఇక్కడి ఓటర్లు ఆ వారసత్వాన్ని ప్రతిబింబించే నాయకులకు- అంటే నియామకం ద్వారా కాదు, ఆందోళన ద్వారా ఎదిగే వారికి ప్రతిస్పందిస్తారు.
ఈ సందర్భంలో, కేడర్‌ను ఉత్తేజపరిచిన చురుకైన, వారిని కలుపుకుని ప్రజల నాడిని పట్టగలగిన నాయకుడు బండి సంజయ్ స్థానంలో ఎన్. రామచందర్ రావును నియమించాలని బిజెపి తీసుకున్న నిర్ణయం షాక్ ఇచ్చింది. ఈ నిర్ణయంపై నుండి క్రిందికి, అంటే ఢిల్లీ నుండి విధించబడినదిగా, స్థానిక రాజకీయ నాయకులకు సంబంధించి ఎటువంటి ప్రతిధ్వని పట్టనట్లు తీసుకున్నట్లనిపించింది.
ప్రత్యర్థి నుండి కాదు, అంతర్గతంగా అత్యంత స్పష్టమైన ప్రతిస్పందన వచ్చింది. తెలంగాణలో బిజెపికి చెందిన ఏకైక ఎమ్మెల్యే, ఈ ప్రాంతంలోని దాని అత్యంత తీవ్రమైన హిందూత్వ నాయకులలో ఒకరైన టి. రాజా సింగ్ రాజీనామా చేశారు, నాయకత్వ మార్పును "నిరుత్సాహపరిచేది"గా ఆయన అభివర్ణిస్తూ, పార్టీ కార్యకర్తల విశ్వాసానికి ద్రోహం అని అభివర్ణించారు. ఆయన రాజీనామా కేవలం ఒక వ్యక్తిగత చర్య కాదు - ఇది కేంద్ర నాయకత్వం మరియు అట్టడుగు వర్గాల మనోభావాల మధ్య పెరుగుతున్న అగాధాన్ని సూచిస్తుంది.
ఈ నియామకం టీడీపీ అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు ప్రభావంతో జరిగిందని లేదా భవిష్యత్తులో బీఆర్‌ఎస్‌తో చేసుకున్న అవగాహనతో పొత్తు పెట్టుకున్నారని రాజకీయ వర్గాలు ఊహిస్తున్నాయి. కానీ తెలంగాణ ఓటర్లు - ముఖ్యంగా బీఆర్‌ఎస్ వ్యతిరేక వర్గం - పునర్వినియోగ పొత్తుల కోసం వెతకడం లేదు. వారు నిజమైన మూడవ ప్రత్యామ్నాయాన్ని కోరుకుంటున్నారు. బదులుగా, బీజేపీ తన బలమైన గొంతులను పక్కకు నెట్టేసి లావాదేవీ రాజకీయాలకు మార్గం సుగమం చేస్తున్నట్లు కనిపిస్తోంది.
ఆంధ్రప్రదేశ్: నిశ్శబ్ద వ్యూహం
తెలంగాణ వ్యూహాత్మక గందరగోళంతో బాధపడుతుంటే, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో బిజెపి జడత్వం మరియు అస్పష్టత యొక్క ఉచ్చులో చిక్కుకుంది. ఆ పార్టీ చాలా కాలంగా జూనియర్ మిత్రపక్షంగా పనిచేస్తోంది. మొదట టిడిపితో, తరువాత వైయస్ఆర్ కాంగ్రెస్‌తో సరసాలాడుతూ, ఇప్పుడు మళ్ళీ నాయుడుతో సన్నిహితంగా ఉంది.
ఇటీవల రాష్ట్ర అధ్యక్షుడిగా పివిఎన్ మాధవ్ నియామకం పోటీ లేకుండా పోయింది, దీనికి కారణం పోటీ లేకపోవడం - ఏకాభిప్రాయం వల్ల కాదు, ఉదాసీనత వల్ల. మాధవ్ విధేయుడిగా ఉన్నప్పటికీ, కొత్త తరాన్ని ప్రేరేపించే లేదా సైద్ధాంతిక ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించే స్థాయి లేదు.
మరింత ముఖ్యంగా, పొత్తులపై స్పష్టమైన వైఖరి తీసుకోవడంలో పార్టీ విఫలమైంది. వైయస్ఆర్సిపి, టిడిపిల మధ్య గందరగోళ నృత్యంలో చిక్కుకుంది, ఓటర్లకు ప్రత్యేకమైన ఎంపిక లేదా స్వరం ఇవ్వలేదు. “విజయ్ సంకల్ప్” (గెలవడానికి సంకల్పం) గురించి మాట్లాడే పార్టీకి, ఆంధ్రలో దాని ఆశయం లేకపోవడం స్పష్టంగా కనిపిస్తూ వుంది.
చంద్రబాబునాయుడు పెరుగుతున్న నీడ
రెండు రాష్ట్రాల నుండి, ఒక నమూనా బయటపడుతోంది: బిజెపి తన రాజకీయ మనుగడను ప్రాంతీయ బలమైన వ్యక్తులకు - ముఖ్యంగా చంద్రబాబునాయుడుకు, ఉప కాంట్రాక్ట్ చేయడానికి ఎక్కువగా సిద్ధంగా ఉన్నట్లు కనిపిస్తోంది. ఒకప్పుడు కాంగ్రెస్‌ను స్థానభ్రంశం చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్న పార్టీ, ఇప్పుడు అరువు తెచ్చుకున్న సమీకరణాల ద్వారా మనుగడ సాగించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్లుగా కనిపిస్తోంది.
ఇది స్వల్పకాలంలో కొన్ని పార్లమెంటరీ సీట్లను అందించవచ్చు, కానీ పార్టీ స్వతంత్ర గుర్తింపును క్షీణింపజేస్తుంది, ముఖ్యంగా ప్రామాణికతను కోరుకునే ప్రాంతంలో. ఇది నిర్ణయాత్మక, జాతీయవాద నాయకత్వం యొక్క దాని స్వంత భావాలకు ప్రాథమికంగా విరుద్ధంగా ఉంది.
ముందుకు సాగే మార్గం: స్వయంప్రతిపత్తిని పునరుద్ధరించాలా లేదా ఆధారపడి ఉండాలా?
బిజెపి అత్యవసరంగా కీలకమైన వ్యూహాత్మక ప్రశ్నలను పరిష్కరించాలి:
• స్థానిక నాయకత్వం, పార్టీ నిర్మాణాన్ని నిర్మించడంలో దృష్టి పెడుతుందా, లేదా తగ్గుతున్న రాబడిని తెచ్చే వారసత్వ పొత్తులపై ఆధారపడుతుందా?
• అది అట్టడుగు స్థాయి శక్తిని గౌరవించి అధికారం ఇస్తుందా, లేదా హైకమాండ్ రాజకీయాలకు అనుకూలంగా దానిని అణచివేస్తుందా?
• అది ప్రాంతీయ ఆకాంక్షలకు వాహనంగా పనిచేస్తుందా లేదా రాజకీయంగా స్వరం లేని, అవకాశవాదంగా భావించబడుతుందా?
తెలుగు రాజకీయాలు తీవ్రంగా భావోద్వేగభరితమైనవి మరియు ప్రాంతీయ తత్వంలో లోతుగా పాతుకుపోయాయి. విధించిన వ్యూహాలు, మూసివేసిన తలుపుల వెనుక జరిగిన పొత్తు ఒప్పందాలు, దృఢ నిశ్చయం గల నాయకులను పక్కన పెట్టడం వలన బిజెపి విశ్వసనీయ శక్తిగా ఎదగడానికి సహాయపడదు.
ఒకే దేశం, అవును - కానీ అనేక వ్యూహాలు
మోదీ-షా మోడల్ అద్భుతాలు చేసింది, కానీ తెలుగు బెల్ట్ ఒకే పరిమాణానికి సరిపోయే విధానాన్ని వ్యతిరేకిస్తుంది. ఇక్కడ బిజెపికి కావలసింది ఆదేశం కాదు, సాంస్కృతిక అనుకూలత. "ఒకే దేశం, ఒకే వ్యూహం" పాలనకు ఆదర్శంగా ఉండవచ్చు, కానీ పోరాట చరిత్ర, గుర్తింపు మరియు ఆకాంక్ష ఉన్న ప్రాంతాలలో రాజకీయాలకు కాదు.
రాజ సింగ్ రాజీనామా ఒక హెచ్చరిక గంట - అది తెలంగాణ బిజెపికి మాత్రమే కాదు, కేంద్ర నాయకత్వానికి కూడా. స్థానిక స్వరాలను విస్మరించినట్లయితే, రాష్ట్రాన్ని మాత్రమే కాకుండా స్వంత సైద్ధాంతిక స్థావరాన్ని కూడా కోల్పోవచ్చు.
బిజెపి "ఒకే రాష్ట్రం, ఒకే అవగాహన, ఒకే గౌరవం" అనే నమూనాను స్వీకరించకపోతే, అది ఎన్నికలపరంగా బలహీనంగానే కాకుండా, తెలంగాణ మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో రాజకీయంగా అసంబద్ధంగా మారే ప్రమాదం ఉంది.
- సందీప్ సింగ్ సిసోడియా
